Η γνώση που είχαν όλοι οι παραδοσιακοί πολιτισμοί για τον άνθρωπο ήταν πολύ βαθιά. Όλοι τους μιλούσαν για τις τέσσερις εκφράσεις της προσωπικότητας του ανθρώπου. Εδώ θα δούμε τις δύο πρώτες εκφράσεις, τα δύο πρώτα σώματα, όπως λέγονται, τα οποία μπορούμε πολύ εύκολα να αντιληφθούμε. Το Αιθεροφυσικό (το οποίο αποτελείται από το φυσικό σώμα και την «αιθερική» του ενέργεια) και το Ζωτικό Σώμα. Η προσέγγιση θα γίνει μέσα από ένα συγκεκριμένο πρίσμα. Το πρίσμα των Πολεμικών Τεχνών.
Οι Σχολές Πολεμικών Τεχνών (Π.Τ.) στην αρχαιότητα χωρίζονταν σε εξωτερικές και εσωτερικές.
Οι εξωτερικές σχολές είχαν στόχο την εκπαίδευση του λαού σε πολεμικά και κοινωνικά θέματα, ενώ οι εσωτερικές είχαν στόχο την εσωτερική εξέλιξη των μαθητών και τελικά την φώτισή τους. Ήταν, δηλαδή, ένα μονοπάτι για την πνευματική τους τελείωση.
Σήμερα η πλειοψηφία των σχολών, αν όχι όλες, είναι εξωτερικές. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η άσκηση να γίνεται μόνο στο φυσικό επίπεδο και μόνο κάποια παραδοσιακά συστήματα να προχωρούν λίγο πιο πέρα, στο ενεργειακό επίπεδο, χωρίς βέβαια να ανακαλύπτουν τα μυστικά του.
Η εξάσκηση στο φυσικό σώμα έχει σαν αποτέλεσμα οι μαθητές αυτών των σχολών να φτάνουν σε ένα πολύ καλό επίπεδο δύναμης και τεχνικής. Η άσκηση, γενικά, είναι γνωστό ότι διατηρεί την καλή υγεία του σώματος. Κατά τον Ιπποκράτη, η γυμναστική είναι η φυλακτική της υγείας. Αλλά εκτός αυτού, μέσω της άσκησης τα διάφορα συστήματα ενός οργανισμού έρχονται σε άριστη μορφική και λειτουργική κατάσταση. Μέσω της άσκησης των Π.Τ. έχουμε βελτίωση του κινητικού συστήματος, το οποίο αποτελείται από το οστέϊνο και το μυϊκό σύστημα καθώς και από τις αρθρώσεις, αλλά και του αναπνευστικού, το οποίο έχει άμεση σχέση με το ενεργειακό μας σώμα. Γι’ αυτόν το λόγο βλέπουμε κάποια συστήματα Π.Τ., όπως το Hung Kar, τα οποία ασχολούνται πρώτα με την ενδυνάμωση και την ισχυροποίηση του κινητικού συστήματος των μαθητών και μετά με την εξάσκηση των τεχνικών.
Εδώ πρέπει να αναφέρουμε ότι στο Karate – Do ο Δάσκαλος Funakoshi χωρίζει τα Kata (διαδοχικές κινήσεις με άμυνες και επιθέσεις εναντίον φανταστικών αντιπάλων) σε αυτά που αναπτύσσουν το σώμα και ενδυναμώνουν το κινητικό σύστημα και σε αυτά που αναπτύσσουν τα γρήγορα αντανακλαστικά και τη γρήγορη κίνηση. Σύμφωνα με τον ίδιο Δάσκαλο, μέσω των Kata κατακτάμε σταδιακά τον πλήρη έλεγχο του Αιθεροφυσικού μας σώματος.
Η βάση για την εκτέλεση σωστών τεχνικών είναι η ισορροπία και η σωστή στάση. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει το κέντρο βάρους μας να πέφτει στην ευθεία που ενώνει τις πατούσες μας και το βάρος να μοιράζεται και στα δυο πόδια. Όταν ρίχνουμε το βάρος στο ένα πόδι, τότε το κέντρο βάρους πέφτει στο κέντρο της πατούσας μας.
«Πριν μάθεις να νικάς τους άλλους πρέπει να μάθεις να στέκεσαι σταθερά». Lam Cho
Στη συνέχεια, έχουμε την ταχύτητα να παίζει σημαντικό ρόλο στην αποτελεσματικότητα των τεχνικών. Η ταχύτητα όμως θα πρέπει να συνδυάζεται με χαλαρό σώμα και όχι μεγάλη δύναμη, γιατί χωρίς αυτά χαλάει η τεχνική.
Η συγκέντρωση της δύναμης σε ένα χτύπημα σε όσο το δυνατό μικρότερο χώρο και χρόνο, είναι ένα από τα μελήματα της άσκησης στις πολεμικές τέχνες. Αυτό πετυχαίνεται με τη συγκέντρωση των κοιλιακών και των πλάγιων κοιλιακών μυών πάνω στο χτύπημα, καθώς και των κινητοποιημένων μυών μας, προς ένα μόνο σημείο του αντιπάλου.
Η συνδυασμένη αναπνοή είναι αυτό που όλα τα συστήματα ασκούν, άλλα λιγότερο και άλλα περισσότερο. Έτσι κάποια πιο παραδοσιακά συστήματα, όπως Kung Fu, Tai Chi και άλλα, χρησιμοποιούν γνώσεις πιο εσωτερικές, όπως την τριπλή αναπνοή, ενώ σε κάποια άλλα έχουμε απλά εκπνοή ή σταμάτημα της αναπνοής, σε επιθέσεις ή άμυνες αντίστοιχα, χωρίς κάποια άλλη εμβάθυνση ή εξάσκηση.
Παρακάτω θα αναφέρουμε κάποια γενικά στοιχεία για το ζωτικό μας σώμα.
Το Ζωτικό σώμα διαπερνά το αιθεροφυσικό μας και εξέχει από αυτό, γύρω στα 20 εκατοστά. Από αυτό το σώμα εξαρτάται η ενεργητικότητα και η υγεία του φυσικού μας φορέα. Κύρια όργανά του είναι τα λεγόμενα Τσάκρας στον Ανατολικό εσωτερισμό. Βρίσκονται κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης, κοντά σε έναν αντίστοιχο αδένα του φυσικού σώματος.
Η λειτουργία τους είναι να συσσωρεύουν ενέργεια από το περιβάλλον και να τη διανέμουν στο σώμα. Την ενέργεια την συλλέγουν από τον Ήλιο, ο οποίος είναι η κύρια πηγή Πράνα (ζωτική ενέργεια, γι’ αυτό και στον εσωτερισμό το σώμα αυτό ονομάζεται Πρανικό) αλλά και από διάφορα φυτά και δέντρα. Υπάρχουν παραδόσεις, που μιλούν για ειδικές ασκήσεις που επιτρέπουν την αντιστροφή της διαδικασίας και την εκπομπή της ενέργειας για διάφορους σκοπούς.
Η βαθιά γνώση των εσωτερικών σχολών Π.Τ. για το ενεργειακό σώμα, επιτρέπει τη χρήση και τον έλεγχο του ενεργειακού ρευστού, κύριο χαρακτηριστικό του σώματος αυτού. Το ενεργειακό ρευστό, γνωστό σαν Κι ή Τσι κ.α. εκδηλώνεται μέσα από 4 φαινόμενα: το φως, τη θερμοκρασία, το μαγνητισμό και τον ηλεκτρισμό. Όταν ένας μαθητής καταφέρει να το ελέγχει αποτελεσματικά, κάθε τεχνική φυσικού τύπου εναντίον του είναι άχρηστη.
Κλείνοντας, πρέπει να πούμε ότι εκτός των παραπάνω ο μαθητής σε μια εσωτερική σχολή Π.Τ. αποκτά γνώσεις και εκπαιδεύεται και στα άλλα σώματα της προσωπικότητάς του, στο αστρικό ή συναισθηματικό και στο νοητικό, ώσπου φτάνει να νικήσει και να κυριαρχήσει την προσωπικότητα του. Γιατί, όπως έλεγε ο μεγάλος φιλόσοφος Πλάτωνας, « Η νίκη πάνω στον εαυτό μας είναι η μεγαλύτερη από όλες τις νίκες».