ΚΑΝΝΑΒΗ το μεγαλύτερο δώρο της φύσης στον άνθρωπο.

Η κάνναβη είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα για το πώς το ανθρώπινο μυαλό είναι προγραμματισμένο και επηρεασμένο να πιστεύει κάτι από την παιδική κιόλας ηλικία. Μεγαλώνοντας, όλοι μας έλεγαν ότι τα ναρκωτικά είναι βλαβερά, το οποίο φυσικά και είναι αληθές, όμως δεν είναι όλες οι ουσίες που έχουν χαρακτηριστεί από την κυβέρνηση ως «ναρκωτικά» επιβλαβείς. Αρκετές ουσίες έχουν χαρακτηριστεί παράνομες για την προστασία εταιρικών συμφερόντων, όσο μεγαλύτερη ήταν η θεραπευτική τους χρήση, τόσο περισσότερο πολεμήθηκαν, και η κάνναβη είχε από την αρχαιότητα την ισχυρότερη και πιο πολυποίκιλη φαρμακευτική δράση από όλα τα βότανα, γιαυτό και πολεμήθηκε αδυσώπητα.

Τι είναι η κάνναβη?

Αφήστε στην άκρη όσα ξέρετε ή νομίζετε πως γνωρίζετε για την κάνναβη και ας ασχοληθούμε με το θέμα, από το μηδέν: πρόκειται για ετήσιο φυτό, ενδημικό που ευδοκιμεί σε όλες τις χώρες, με εύκρατο κλίμα. Κατά τη Συστηματική Βοτανική εκπροσωπείται από ένα και μοναδικό ταξινομικό είδος, την cannabis sativa, από την οποία προέκυψαν διάφορες παραλλαγές ως οικότυποι, όπως η Cannabis Sativa, η Cannabis Indica και η Cannabis Ruderalis, που διαφέρουν μεταξύ τους, κυρίως, ως προς την περιεκτικότητά τους στο δραστικό συστατικό της κάνναβης, η Δ9-Τετραϋδροκανναβινόλη (ΤHC). Το φυτό παράγεται από σπόρο σε αρσενικά και θηλυκά φυτά που διαφέρουν αισθητά μεταξύ τους, κι απ’ αυτά, μόνο τα θηλυκά έχουν ουσιαστική χρηστική αξία από θεραπευτική και ευφορική άποψη. Το κύριο δραστικό συστατικό της ινδικής κάνναβης είναι η Δ9-Τετραϋδροκανναβινόλη (ΤHC) που είναι συγκεντρωμένη στη ρετσίνη του φυτού. Τα μίγματα των φύλλων (μαριχουάνα) περιέχουν μικρή ποσότητα ΤHC (1-10%), η αποξηραμένη ρετσίνη (χασίς) περιέχει 10-15% ΤΗC και το χασισέλαιο μπορεί να φτάσει το 50-60%. Η ρετσίνη που βρίσκεται κυριώς στο άνθος του φυτού, έχει εκτός της THC, άλλες 420 αναγνωρισμένες χημικές ουσίες. Όλες έχουν φαρμακευτική δράση και κάποιες ψυχοδραστικές ιδιότητες (δηλαδή στην ουσία ψυχοθεραπευτική δράση). Η κάννναβη είναι το μοναδικό βότανο στο φυτικό βασίλειο που έχει αποδεδειγμένες άμεσες και ισχυρότατες θεραπευτικές δράσεις και στην σωματική αλλά και στην ψυχική υγεία του ανθρώπινου οργανισμού.

Η κάνναβη είναι ένα φυτό που, εκτός από τη μη-ναρκωτική, ευφορική του ιδιότητα (που οφείλεται στη δραστική ουσία Τετραϋδροκανναβινόλη), μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως κατασκευαστικό υλικό, φωτιστικό λάδι, πηγή ενέργειας και χαρτιού, υλικό για υφάσματα, πανιά και σκοινιά, για χρώματα και βαφές, για φάρμακο και για τροφή για ανθρώπους και για ζώα. Κανένα, απολύτως κανένα, άλλο φυτό δεν έχει τόσες πολλές και χρήσιμες για τον άνθρωπο εφαρμογές, όσο η Κάνναβη.

Η ψυχαγωγική η πιο σωστά ψυχοθεραπευτική δράση της κάνναβης:
Τα αποτελέσματά της κάνναβης στον χρήστη της εξαρτώνται από το είδος και την ποιότητά της, καθώς και τον τρόπο παρασκευής και λήψης της.

Όταν προσλαμβάνεται καπνιστή διαμέσου του αναπνευστικού συστήματος (πυρόλυση), η δράση της διαρκεί 2-4 ώρες. Όταν παίρνεται διαμέσου του πεπτικού συστήματος (βρώση ή πόση) η δράση της διαρκεί 5-12 ώρες.

Γενικά αμέσως μετά τη λήψη της κάνναβης προκαλείται ένα αίσθημα ευφορίας, ευκολοσυγκινησία, ελαφρά ξηροστομία, μια αίσθηση αυξημένης ψυχοκινητικής δραστηριότητας, μυικής δύναμης και απώλειας σωματικού βάρους, ηδονικές φαντασιώσεις και επιβραδυνόμενη αντίληψη του χρόνου, και στη συνέχεια αύξηση της όρεξης για αλμυρό και γλυκό, χαλάρωση, ηρεμία και ύπνο με ηδονικά όνειρα, ο οποίος ακολουθείται από αφύπνιση με καλή διάθεση. Σε κάποιες σπάνιες περιπτώσεις μετά από μεγάλη χρήση μπορεί να προκληθεί ανησυχία, αίσθημα πανικού, ρίγη, ταχυπαλμίες και τάσεις καταδίωξης. Ο λόγος αυτών των παρενεργειών είναι καθαρά φαρμακευτικός μιας και η κάνναβη είναι ένα άμεσα θεραπευτικό βότανο στην μείωση του ζαχάρου και της υπέρτασης, οπότε η απότομη μείωση της γλυκόζης στο αίμα (υπογλυκαιμία) σε συνδυασμό με την πτώσης της πίεσης (υπόταση) δημιουργούν αυτές τις παρενέργειες. Οι παρενέργειες αυτές δεν είναι παρενέργειες τις κάνναβης, αλλά παρενέργειες της υπογλυκαιμίας, που προκαλεί η κάνναβη λόγο της φαρμακευτικής της χρήσης, δυστυχώς η πλειόψηφία των χρηστών δεν των γνωρίζει αυτό. Σε αυτές τις περιπτώσεις λίγη ζάχαρη και λίγο αλάτι κάτω από την γλώσσα, θα απορροφηθούν άμεσα απο τον υπογλώσιο αδένα και θα περάσουν τάχυστα στην κυκλοφορία του αίματος, λύνοντας γρήγορα και πλήρως αυτά τα συμπτώματα.

Ιστορία:
Η κάνναβη χρησιμοποιούταν από πάντα, η διατροφή των πρώτων ανθρώπων αναμφισβήτητα περιελάμβανε την κάνναβη, έχει τεράστια θρεπτική αξία λόγο των πρωτεινών υψηλής βιολογικής αξίας που περιέχει καθώς και των Ω3 λιπαρών οξέων, η μαριχουάνα θα μπορούσε κάλλιστα να είναι το πρώτο φυτό που καλλιεργήθηκε.
Εικάζεται πως η επιτάνχυνση των γλωσσικών ικανοτήτων του ανθρώπου της λίθινης εποχής, η χρήση εργαλείων η τέχνη των σπηλαίων και η κατασκευή μουσικών οργάνων οφείλονται στη χρήση αυτού του άγριου βοτάνου. Πολλοί επιστήμονες πιστεύουν οτί η κάνναβη εξέλιξε τον μεσολιθικό άνθρωπο προς μια υψηλότερη νοημοσύνη και συνειδητότητα και έρευνες δείχνουν οτί η κάνναβη πιθανόν να αύξησε τις εγκεφαλικές λειτουργίες και προκάλεσε ένα μεγάλο άλμα μπροστά.

Η χρήση της κάνναβης είναι γνωστή και ευρέως διαδεδομένη σε όλους τους ιστορικά γνωστούς πολιτισμούς.
Η αρχαιότερη αναφορά στις θεραπευτικές χρήσεις της βρίσκεται στην κινέζικη σύνοψη των φαρμάκων Βοτανοθεραπευτική του αυτοκράτορα Shen Nung, που χρονολογείται από το 2737 π.Χ..
Δέκα έως οκτώ αιώνες πριν απ’ τη χρονολογία μας εντοπίζεται στους Ασσύριους, και στη συνέχεια τους Εβραίους, τους Άραβες, τους Πέρσες, τους Κέλτες και τους Έλληνες οι οποίοι μάλιστα ονόμαζαν τα φύλλα της “γελωτόφυλλα”.

Η κάνναβη για πάνω από τρεις χιλιάδες χρόνια «χρησιμοποιείται «στην πρακτική ιατρική πολλών χωρών για τη θεραπεία ποικίλων ασθενειών, όπως η χολέρα, η ελονοσία, η διάρροια, οι σπασμοί, η ανορεξία, η απώλεια της μνήμης, ο βήχας, οι ρευματισμοί, η αϋπνία και ο πόνος».

Το 19ο αιώνα δημοσιεύτηκαν πανω απο 100 άρθρα στον ιατρικό τύπο για τις θεραπευτικές ιδιότητες της κάνναβης, προτεινόταν από γιατρούς για δεκάδες παθήσεις και υπήρχε σε κάθε ιατρική τσάντα ως βασικό φάρμακο σε όλη τη διαρκεια της ανθρώπινης ιστορίας μέχρι τις αρχές του αιώνα μας. Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1930, η κάνναβη ήταν αδιαμφισβήτητα καθιερωμένη ως αξιόλογο και ακίνδυνο θεραπευτικό μέσο που συγκέντρωνε την επιδοκιμασία και την εκτίμηση του ιατρικού κόσμου: Μέχρι το 1937, το βασικό Εγχειρίδιο Φαρμακοποιίας και το Εθνικό Συνταγολόγιο των ΗΠΑ, την αναφέρει ως ακίνδυνο φάρμακο κατάλληλο για ένα ευρύτατο φάσμα ασθενειών.

Η εσκεμμένη απαγόρευση της κάνναβης:
Μετά ήρθαν τα σκοτεινά χρόνια για την κάνναβη, στις αρχές του 20ου αιώνα, με την εμφάνιση των χημικών φαρμάκων και ενός βιομηχανοποιημένου κερδοσκοπικού συστήματος υγείας, η νέα τάξη δεν ήθελε ανταγωνισμό από ένα τόσο ισχυρό φάρμακο, αν και πολλοι γιατροί προτιμούσαν ακόμα την κάνναβη από τα καινούργια χημικά φάρμακα, μετά από πιέσεις από τις φαρμακοβιομηχανίες και εκφοβιστική παραπληροφόρηση από τους οικονομικά υποστηριζόμενους συμμάχους της στο Κονγκρέσσο, και μια μεθοδευμένη προπαγάνδα σπίλωσης, δαιμονοποίησης και παραπληροφόρησης που ενορχήστρωσαν 3 ισχυροί οικονομικοί παράγοντες στις ΗΠΑ. Ο τραπεζίτης Andrew Mellon που χρηματοδοτούσε και υποστήριζε μεγάλες πετρελαϊκές εταιρίες και την βιομηχανία των πλαστικών (DuPont, Gulf Oil Corporation), ο Randolph Hearst μεγαλοεκδότης με μεγάλες επενδύσεις σε εταιρείες ξυλείας και χαρτοπολτού, και ο ανιψιός του Mellon, Harry Aslinger που διορίστηκε επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Δίωξης Ναρκωτικών, εξαπέλυσαν μια καμπάνια σπίλωσης και παραπληροφόρησης που βρήκε πρόθυμους συμμάχους σε όλο τον κόσμο. Έτσι αρχικά ένας ομοσπονδιακός νόμος του 1937, απαγόρευσε τη συνταγογράφηση της κάνναβης από γιατρούς, με την απειλή ποινικής δίωξης, παρά τις έντονες αντιδράσεις της αμερικανικής ιατρικής κοινότητας και έτσι όλα τα προιόντα της κάνναβης αφαιρέθηκαν από τους επίσημους καταλόγους και τα εγχειρίδια φαρμακοποίας μέχρι το 1942. Η απαγόρευση κλιμακώθηκε με την Συνδιάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τα Ναρκωτικά το 1961 και τον πόλεμο κατά των ναρκωτικών που κήρυξε ο Ρίτσαρντ Νίξον το 1971, ενώ η προπαγάνδα και η πολιτική πίεση συνεχίζονται μέχρι και τις μέρες μας μέσα από τα πανίσχυρα λόμπι του αλκοόλ, του καπνού, του χαρτιού, του πετρελαίου και κυρίως της φαρμακοβιομηχανίας , με τα γνωστά επακόλουθα που γνωρίζουμε ως σήμερα.

«Η απαγόρευση οποιασδήποτε ουσίας εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από τις ιδιοτελείς επιλογές εκείνων που έχουν συμφέρον και δύναμη να την επιβάλουν».
Το απάνθρωπο ψέμα της “κακής” κάνναβης δεν μπορούσε να διαρκέσει για πάντα, τα χημικά φάρμακα δεν μπόρεσαν ποτέ να καλύψουν την ισχυρή θεραπευτική δράση των κανναβιδόειδων σε πλήθος παθήσεων αλλά ούτε και να πατενταριστούν σωστά, έτσι μόλις λίγα χρόνια πρίν κάποιες πολιτείες άρχισαν κάτω από την κατακαραυγή του κόσμου να παίρνουν πρωτοβουλίες σχετικά με την ιατρική χρήση της κάνναβης ώστε να ξαναρχίσει να χορηγείτε σε ασθενείς. Η Καλιφόρνια ήταν η πρώτη πολιτεία που πέρασε νόμο περί της θεραπευτικής μαριχουάνας, το 1996, που είχε σαν στόχο την θεραπεία ασθενών με χρόνιους πόνους AIDS, καρκίνο και άλλες σοβαρές ασθένειες. Από το ’96 μέχρι σήμερα 36 ακόμα πολιτείες και η πλειοψηφία των περισσοτέρων κρατών παγκοσμίως έχουν πέρασει παρόμοιους νόμους και έχει εγκριθεί επίσημα σε 27 χώρες, εκ των οποίων οι 20 είναι στην Ευρώπη.

Εκ των 85 χημικών ουσιών της κάνναβης που είναι γνωστές ως κανναβιδοειδή, το αφθονότερο που υπάρχει στο εν λόγω φυτό είναι η τετραϋδροκανναβινόλη, γνωστή ως THC. Είναι η μεγαλύτερη ψυχοδραστική χημική ένωση που υπάρχει στην κάνναβη και έχει διαφορετικά αποτελέσματα από τη συντριπτική πλειοψηφία των άλλων ουσιών. Είναι αυτή που ευθύνεται για… το ανέβασμα αλλά και για την θεραπεία του καρκίνου και πολλών άλλων σοβαρών παθήσεων και είναι ο λόγος που η κάνναβη είναι παράνομα, παράνομη.

Ωστόσο κυκλοφορούν και εμπορικά ιατρικά σκευάσματα ανάλογα της THC, που δίνονται νόμιμα σε άσθενείς σε αρκετά κράτη, όπως η δροναμπιλόνη, ουσία ανάλογη της Δ9-THC, που κυκλοφορεί εδώ και χρόνια με το εμπορικό όνομα Marinol. Χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση όσων υποβάλλονται σε χημειοθεραπείες και για την καχεξία και την ανορεξία του AIDS, και η ναμπιλόνη, συνθετικό ανάλογο της Δ9-THC, με την εμπορική ονομασία Cesamet που χορηγείται για την αντιμετώπιση της έμεσης των καρκινοπαθών, που υποβάλλονται σε χημειοθεραπευτικά σχήματα, καθώς και δεκάδες άλλα παρόμοια σκευάσματα όπως το Sativex, το Dronabinol/Marinol, το Bedrocan, το HU 308 για θεραπεία της υπέρτασης και αντιφλεγμονώδες, το HU 331, για θεραπεία της απώλειας μνήμης,της απώλειας βάρους,της απώλειας όρεξης,της καταστροφής των νευρικών κυττάρων,των όγκων και του πόνου και πολλά ακόμα. Ωστόσο τα συνθετικά χημικά σκευάσματα THC έχουν περιορισμένη δράση λόγο της έλλειψης συνέργειας και διαφορετικού χημειοτυπού καθώς και πιθανές παρενέργειες μιας και τα κανναβιδοειδή δεν μπορουν να πατενταριστούν εύκολα λόγο της λιποφιλικής και σύνθετης φύσης τους, οπότε και δεν προτείνονται, αν υπάρχει εκχύλισμα(έλαιο).

Οι στημένοι μύθοι της κάνναβης που στήριξαν η ποινικοποιησή της για 80 χρόνια:
Το εξοργιστικό με την προπαγάνδα κατά της κάνναβης δεν ήταν οτί απλά δεν ισχύουν όλα αυτά που της είχαν προσάψει, αλλά πως έχει ακριβώς αντίθετη δράση από όλα αυτά που τις είχαν προσάψει, ας δούμε τι εννοώ.

1)Η κάνναβη είναι ναρκωτικό και υπερβολική δόση μπορεί να σε σκοτώσει:

Καταρχήν η κάνναβη δεν είναι ναρκωτικό αλλά ευφορικό και όχι μόνο δεν μπορεί να σε σκοτώσει, αλλά είναι και η μοναδική φαρμακευτική ουσία που δεν έχει υπερβολική δόση. Ο λόγος που η κάνναβη δεν έχει υπερβολική η θανατηφόρα δόση σε αντίθεση με όλες τις άλλες φαρμακευτικές ουσίες, είναι γιατί οι υποδοχείς των κανναβινοειδών, σε αντίθεση με τους υποδοχείς των κορτικοειδών η των οπιοειδών, δεν βρίσκονται στις περιοχές των στελέχών που ελέγχουν την αναπνοή, οπότε θανατηφόρες υπερδοσολογίες από τα κανναβινοειδή δεν μπορούν να συμβούν. Για να πεθάνει κανείς απο κάνναβη ακόμα και στην καπνιστή της μορφή σύμφωνα με πολλές μελέτες, θα πρέπει να καπνίσει περίπου 600 κιλά σε 15 λεπτά και πάλι το πιο πιθανόν είναι να πεθάνει από ασφυξία. Έτσι ο θάνατος από υπερβολική δόση κάνναβης είναι κάτι το πρακτικά άγνωστο.

2) Η χρήση κάνναβης οδηγεί σε βλάβες στον εγκέφαλο και καταστροφή των κυττάρων του:

Το λανθασμένο αυτό συμπέρασμα άρχισε να διακινείται από τα τέλη της δεκαετίας του 70′ μετά από ένα στημένο πείραμα που έγινε σε πίθηκους, τα αποτελέσματα του οποίου δημοσιεύτηκαν το 1982. Υπήρξε όμως μεγάλη αμφισβήτηση από την επιστημονική κοινότητα και η συγκεκριμένη έρευνα δε θεωρείται αξιόπιστη, αφενώς λόγω του ελάχιστου δείγματος (μόλις 4 πίθηκοι), και βέβαια όπως αποδείχτηκε αργότερα γιατί στους πιθήκους είχαν καλύψει με μάσκα μύτη και στόμα χορηγόντας τους μόνο για ώρες καπνό κάνναβης, χωρίς να μπορούν να πάρουν από πουθενά οξυγόνο για την οξυγόνωση του εγκεφάλου, οπότε ήταν λογικό η παντελής έλλειψη οξυγόνωσης να προκαλέσει νέκρωση των νευρώνων του εγκεφάλου. Αντίθετα μετά από πάρα πολλές έρευνες και πειράματα σε ανθρώπους δεν υπήρξε η παραμικρή απόδειξη πως η χρήση της κάνναβης οδηγεί σε βλάβες στον εγκέφαλο και όχι μόνο δεν οδηγεί σε βλάβες η καίει όπως λένε κάποιοι εγκεφαλικά κύτταρα, αλλά η κάνναβη είναι από της ελάχιστες φυσικές ουσίες στον πλανήτη, που μπορούν να αναπλάσουν τα εγκεφαλικά κύτταρα, το χόρτο όχι απλώς δεν σε χαζεύει, όπως διακηρύττουν οι ζηλωτές της απαγόρευσης, αλλά σύμφωνα με πολλές επίσημες δημοσιευμένες μελέτες δημιουργεί περισσότερες νευρωνικές διασυνδέσεις και νέα εγκεφαλικά κύτταρα, όπως θα αναλύσουμε και σε μελλοντικό άρθρο.

3)Η κάνναβη προκαλεί σωματική εξάρτηση:
Η κάνναβη ανεξάρτητα της προπαγάνδας, είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο οτί δεν προκάλεί εθισμό, σε αντίθεση με πολλά άλλα νόμιμα συνταγογραφούμενα φάρμακα που χρησιμοποιούνται συχνά, όπως υπνωτικά, παυσίπονα, μυοχαλαρωτικά, αντικαταθλιπτικά, κορτιζονούχα, οπιοειδή κ.α. Ο λόγος είναι γιατί τα κανναβινοειδή αποθηκεύονται στον λιπώδη ιστό και εκκρίνονται με ένα χαμηλό ρυθμό (ημιζωής 1-3 ημέρες), έτσι ώστε ακόμη και η απότομη διακοπή της πρόσληψης των κανναβινοειδών δεν σχετίζεται με την ταχεία υποχώρηση συγκεντρώσεων στο πλάσμα, συγκεντρώσεις που αν μειωθούν απότομα δημιουργούν συμπτώματα στέρησης και ανάγκης για την συγκεκριμένη ουσία. Η κάνναβη όπως όλα τα φάρμακα προκαλεί βέβαια κάποιον εθισμό, αυτός όμως είναι ψυχολογικός και μόνον, οπότε είναι εκτός πραγματικότητας να συγκρίνεται η χρήση της με αυτή της ηρωϊνης, της κοκαΐνης, του τσιγάρου και του αλκοόλ. Η χρήση μαριχουάνας και λοιπών παραγώγων της κάνναβης δεν δημιουργεί «ανοχή» στην επίδραση, ούτε η διακοπή της συνεπάγεται κανενός είδους στερητικού συνδρόμου. Η ψυχολογική εξάρτηση δεν συγκρίνεται με τη φυσική εξάρτηση που προκαλούν οι άλλες ουσίες όπως το αλκοόλ και τα σκληρά ναρκωτικά και είναι πραγματικά αστείο να μιλάμε για αυτόν, σε σχέση με το ότι είναι παράνομη η χρήση της, όταν είναι αποδεδειγμένο πως τσιγάρο και αλκοόλ που κυκλοφορούν ελεύθερα είναι απείρως εθιστικότερα.

4) H Κάνναβη καπνιστή δημιουργεί καρκίνο του πνεύμονα:

Παρόλο που η καπνιστή χρήση κάνναβης, λόγο της καύσης και των υποπροιόντων της καθώς και του καπνού που συνδυάζετε οφείλει να συνδέεται με την ανάπτυξη καρκίνου του πνεύμονα, έρευνες έχουν αποτύχει να βρουν κάποια συνδεση μεταξύ του καπνίσματος της κάνναβης και του καρκίνου, ενώ δείχνουν πως και οι βαριοι χρήστες καπνιστης κάνναβης έχουν σημαντικά λιγότερους καρκίνους από το γενικό πληθυσμό. Μελέτη που δημοσιεύτηκε στη Journal of the American Medical Association, τον Γενάρη του 2012 (μετά την έρευνα με δείγμα 5.115 ενήλικες, για 20 χρόνια) , έδειξε πως η κάνναβη όχι μόνο δεν βλάπτει τη λειτουργία των πνευμόνων, αλλά μπορεί να «διορθώσει» το κακό που προκαλεί το κάπνισμα. Για την ακρίβεια πνευμονολόγοι του UCLA και οι έρευνες από όλο τον κόσμο έχουν δείξει πως τα περιστατικά καρκίνου του πνεύμονα είναι λιγότερα στους καπνιστές κάνναβης, από τα αντίστοιχα περιστατικά σε ανθρώπους που δεν καπνίζουν τίποτα απολύτως. Οι ερευνήτες ενώ αρχικά δεν μπορούσαν να κατανοησουν αυτό το γεγονός, μελλοντικά κατέληξαν στο οτί είναι δυνατον η πίσσα απο το κάπνισμα της κάνναβης και του καπνού να προκαλεί ζημιές ενώ συγχρόνως, τα συστατικά της ίδιας της κάνναβης να τις γιατρεύουν.

Γενικά η κάνναβη είναι πολύ χαμηλής επικινδυνότητας, βρίσκετε πιό κάτω και από την καφείνη. Η ιατρική έρευνα και η μακρά ιστορία της χρήσης της από τον άνθρωπό, συνηγορεί επίσης σε αυτό. Σχεδόν 5000 χρόνια, χωρίς ούτε ένα καταγεγραμμένο περιστατικό θανάτου. Από το ιατρικό περιοδικό The Lancet, επίσης»δεν υπάρχουν επιβεβαιωμένοι θάνατοι από δηλητηρίαση που προκλήθηκε από κάνναβη,και ή δόση της δ9-τετραϋδροικανναβινόλης που χρειάστηκε για να προκαλέσει κατά 50% θάνατο σε ποντίκια ήταν υπερβολικά μεγαλύτερη σε σχέση με την κανονική δόση από ότι σε άλλα ναρκωτικά, όπως η καφεΐνη, η νικοτίνη κ.α.

Γενικές θεραπευτικές χρήσεις της κάνναβης:
Η ιατρική βιβλιογραφία αναφέρει ότι η ιατρική χρήση της κάνναβης έχει θεραπευτικα αποτελέσματα στη θεραπεία κατά της ναυτίας, του λύκου (βελτιώνει τα συμπτώματα), της απώλειας βάρους, της αϋπνίας, του αυτισμού (συμπτώματα, όπως το άγχος, η επιθετικότητα, τα ξεσπάσματα και η τάση για αυτοτραυματισμό, αντιμετωπίζονται επιτυχώς), της απώλειας της όρεξης από χημειοθεραπείες, του Πάρκισον (μειώνει σημαντικό τον πόνο, το τρέμουλο και βελτιώνει τον ύπνο των ασθενών, όπως και τις κινητικές ικανότητες), της σπαστικότητας σε άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας, του πόνου, των κινητικών δυσκολιών, του Alzheimer (επιβραδύνει την εξέλιξη της νόσου), του άσθματος, στην επιληψία (βοηθά στον έλεγχο), του γλαυκώματος, στην δυσλειτουργία των επινεφριδίων, στον διαβήτη (συμβάλει στη θεραπεία), στο συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου ,στις ημικρανίες, στις χρόνιες παθήσεις (μειώνει τον πόνο και τους σπασμούς νεύρων, γιατί ηρεμεί την υπερβολική δραστηριότητα του εγκεφάλου), την ινομυαλγία, για την θεραπεία συγκεκριμένων συμπτώματων παθήσεων όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας και οι τραυματισμοί του νωτιαίου μυελού, στη θεραπεία της κατάχρησης του αλκοόλ , της αθρίτιδας, του άσθματος, της αθηροσκλήρωσης, της διπολικής διαταραχής , του καρκίνου του παχέος εντέρου, της δυστονίας, της επιληψίας , συγκεκριμένων παθήσεων του πεπτικού συστήματος, των γλοιωμάτων (τύπος όγκου στον εγκέφαλο), της ηπατίτιδας C ,της νόσο του Huntigton, της λευχαιμίας, των όγκων του δέρματος, της ψωρίασης, της δρεπανοκυτταρικής αναιμίας, της νευρικής ανορεξίας, στους φορείς του AIDS (μειώνει τον πόνο και τις βλάβες), του συνδρόμου Tourette καθώς και σε όλες τις μορφές καρκίνου.

Βέβαια ο καθένας θα μπορούσε να αναρώτηθεί για πιο λόγο η κάνναβη θα μπορούσε να έχει τόσο ισχυρές επιδράσεις σε όλες σχεδόν τις παθήσεις αλλά και σε όλες της μορφές καρκίνου…

Η απάντηση μπορει να δωθεί με μόνο μια λέξη: Ενδοκανναβινοειδή.

Ενδοκανναβινοειδές σύστημα (ECS):

‘Οσο παράξενο κι αν ακούγεται, έχουμε όλοι γεννηθεί με μια μορφή κάνναβης στο σώμα μας.

Το ενδοκανναβινοειδές σύστημα ή αλλιώς το ενδογενές σύστημα κανναβινοειδών, χρωστάει το όνομά του στο φυτό από το οποίο προέρχεται, το οποίο δεν είναι άλλο από την κάνναβη.

Το Ενδοκανναβινοειδές σύστημα λοιπόν, είναι ένα μεγάλο δίκτυο από κυτταρικούς υποδοχείς σε όλο το σώμα, μια ομοιοστατική ρυθμιστική αρχή, που ελέγχει ποικίλες λειτουργίες της καρδίας, του νευρικού, του αναπαραγωγικού και ανοσοποιητικού συστήματος και βοηθά στη διατήρηση και τη βέλτιστη ισορροπία στο σώμα. Αυτό το περίπλοκο σύστημα ρυθμίζει την εισαγωγή ενέργειας, καθώς και τη μεταφορά, το μεταβολισμό την αποθήκευση των θρεπτικών στοιχείων και την τελική ομοιόσταση του οργανισμου.
Ομοιόσταση: Για να καταλάβουμε το ανθρώπινο ενδοκανναβινοειδές σύστημα, είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε λίγα πράγματα για μια από τις πιο θεμελιώδεις έννοιες στη βιολογία: ομοιόσταση. Η ομοιόσταση είναι η έννοια όπου τα περισσότεροι βιολογικά συστήματα ρυθμίζονται ενεργά για να διατηρήσουν τις συνθήκες σε ισορροπία μέσα σε ένα στενό πλαίσιο. Το σώμα μας δεν θέλει η θερμοκρασία του να είναι πολύ ζεστή ή πολύ κρύα, τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα να είναι πολύ υψηλά ή πολύ χαμηλά, τα καρκινικά κύτταρα να ξεφεύγουν του ελέγχου του ανοσοποιητικού και ούτω καθεξής. Το ενδοκανναβινοειδές σύστημα του σώματος (ECS) είναι ένα ζωτικής σημασίας μοριακό σύστημα για να βοηθήσει τη διατήρηση της ομοιόστασης.

Βασικά κομμάτια του ενδοκανναβινοειδούς συστήματος (ECS)

Λόγω του κρίσιμου ρόλου του στην ομοιόσταση, το ECS είναι διαδεδομένο σε όλο το ζωικό βασίλειο. Τα τρία βασικά συστατικά του ECS είναι:

-Υποδοχείς κανναβινοειδών που βρίσκονται στην επιφάνεια των κυττάρων.

-Ενδοκανναβινοειδή, μικρά μόρια που ενεργοποιούν τους υποδοχείς κανναβινοειδών.

-Μεταβολικά ένζυμα που διασπούν τα ενδοκανναβινοειδή αφού χρησιμοποιούνται.

Υποδοχείς κανναβινοειδών:

Υποδοχείς κανναβινοειδών βρίσκονται επί της επιφανείας των κυττάρων και «ακούνε» σε συνθήκες έξω από το κύτταρο. Μπορούν να μεταδίδουν πληροφορίες σχετικά με την αλλαγή των συνθηκών στο εσωτερικό του κυττάρου, και να δίνουν το εναρκτήριο λάκτισμα για την κατάλληλη κυτταρική απόκριση.

Υπάρχουν δύο μεγάλες ομάδες υποδοχέων κανναβινοειδών: CB1 και CB2. Αυτόι δεν είναι οι μόνοι υποδοχείς κανναβινοειδών, αλλά ήταν οι πρώτοι που ανακαλύψθηκαν και παραμένουν οι καλύτερα μελετημένοι. Οι υποδοχείς CB1 είναι ένα από τα πιο άφθονα είδη υποδοχέων στον εγκέφαλο. Αυτοί είναι οι υποδοχείς που αλληλεπιδρούν με τη THC και μας δίνουν την αίσθηση ‘high’ κατά την ψυχαγωγική μας χρήση και το σημαντικότερο έχουν μια πρωτόγνωρη αντικαρκινική δράση σε όλες τις καρκινικές σειρές που μπορούν να αναπτυχθούν έντος ενός βιολογικού οργανισμού. Οι υποδοχείς CB2 είναι πιο άφθονοι εκτός του νευρικού συστήματος, σε μέρη όπως το ανοσοποιητικό σύστημα. Ωστόσο, και οι δύο υποδοχείς μπορούν να βρεθούν σε όλο το σώμα.

Αυτό που συνέβει πιο απλά, είναι πως το νευρικό σύστημα όλων των θηλαστικών και βέβαια και του ανθρώπου απέκτησε πριν από εκατομμύρια χρόνια μια ομοιοστατική ρυθμιστική αρχή (ECS), παρόμοια με αυτή που βρίσκετε στην κάνναβη.

Ήταν αναπόφευκτο λοιπόν πως κάποια στιγμή η κάνναβη θα συναντούσε τον τέλειο σύντροφο.. Έμας.

Τα ενδοκανναβινοειδή του οργανισμού:

Τα ενδοκανναβινοειδή είναι μόρια που, όπως και το φυτικό κανναβινοειδές THC, δεσμεύονται και ενεργοποιούν τους υποδοχείς κανναβινοειδών. Ωστόσο, σε αντίθεση με την THC, τα ενδοκανναβινοειδή παράγονται φυσιολογικά από τα κύτταρα στο ανθρώπινο σώμα. Υπάρχουν δύο κύρια ενδοκανναβινοειδή: η ανανδαμίδη και το 2-AG. Αυτά τα ενδοκανναβινοειδή συντίθενται κατά παραγγελία. Αυτό σημαίνει ότι θα χρησιμοποιηθούν ακριβώς τη στιγμή που τα χρειάζονται, αντί να συσκευάζονται και να αποθηκεύονται για μελλοντική χρήση όπως πολλά άλλα βιολογικά μόρια. Όταν το σώμα είναι σε κίνδυνο λόγω ασθένειας ή τραυματισμού το ενδοκανναβινοειδές σύστημα κατευθύνει το ανοσοποιητικό σύστημα για αυτοθεραπεία. Εάν αυτό το σύστημα ομοιόστασης αποδυναμωθεί, είτε επειδή με την απαγόρευση της κάνναβης δεν πέρνουμε πια εξώκανναβινοειδή από την διατροφή, είτε για βιολογικούς λόγους και λόγους γήρανσης, είτε λόγο κακής διατροφής, έντονου άγχους, χρόνιων φλεγμονών και σοβαρών παθήσεων, όπως καρκίνου, αυτοάνοσων και άλλων βλαβών του οργανισμού, τότε σχεδόν πάντα έχουμε ανεπάρκεια στην παραγωγή των ενδοκανναβινοειδών ή μειωμένη λειτουργικότητα των υποδοχέων, και εκεί εκδηλώνεται μια κατάσταση που μπορούμε να την ονομάσουμε σύνδρομο ανεπάρκειας του ενδοκανναβινοειδούς συστήματος.
Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις που τα ενδοκανναβινοειδή του οργανισμού μας δεν αρκούν για να διατηρήσουν την ομοιόσταση, η φύση φρόντισε να το κάνει για μας, δημιουργώντας την κάνναβη.

Tα κανναβινοειδή της κάνναβης:
Το οτί υπάρχει και κάποιο φυτό που παράγει κανναβινοειδή και ενεργοποιεί επίσης αυτούς τους υποδοχείς ‘’ε, αυτό είναι έργο της φύσης’’, οπως χαρακτηριστηκα είχε πεί ο Raphael Mechoulam που ανακάλυψε την THC. Τα κανναβινοειδή (cannabinoids) είναι φυσικές ενώσεις που βρίσκονται στα φυτά της κάνναβης, συμπεριλαμβανομένης της Κανναβιδιόλης [Cannabidiol (CBD)], της Τετραϋδροκανναβινόλης (THC), της Καναβιγερόλης (CBG), της Κανναβιχρωμίνης (CBN), του Τετραϋδροκανναβινολικού Οξέος (THCA) και ενός πλήθους άλλων κανναβινοειδών (cannabinoids). Αυτά λοιπόν τα κανναβινοειδή της κάνναβης, η THC η CBD και τα υπόλοιπα είναι βιομιμητικές του ανανταμιδίου, δηλαδή, το σώμα μπορεί να χρησιμοποιήσει και τα δύο εναλλακτικά γιατί ταιριάζουν απόλυτα και ενεργοποιούν τους υποδοχείς του Ενδοκανναβινοειδούς σύστηματος, προστατεύοντας και διατηρώντας τον ανθρώπινο οργανισμό σε απόλυτη ισορροπία (ομοιόσταση). Έτσι αν η πίεση είναι παροδική, τότε η θεραπεία μπορεί συνήθως να γίνει από τον ίδιο τον οργανισμό αν όλοι οι άλλοι παράγοντες είναι σωστοί. Αν όμως, η πίεση είναι συνεχής, όπως στον καρκίνο και τους άλλους παράγοντες που αναφέραμε, τότε η θεραπεία θα πρέπει να προσφέρει παρατεταμένη πίεση του παράγοντα διαμόρφωσης στο ομοιοστατικό σύστημα, και αυτό γίνεται μόνο με τα κανναβινοειδή της κάνναβης.

Περιληπτικά, θα μπορούσαμε να πούμε ότι αρρωσταίνουμε, εκτός και πολλών άλλων λόγων επίσης και γιατί δεν έχουμε μέσα στον οργανισμό μας τα κανναβινοειδή που χρειαζόμαστε.

Έτσι, είτε μας αρέσει είτε όχι, ο καθένας από μάς, είναι θεμελιωδώς ρυθμισμένος να αλληλεπιδρά με την κάνναβη.

Το ανθρώπινο σώμα, αλλά και το σώμα όλων των θηλαστικών διαθέτει το ενδοκανναβινοειδές σύστημα. Η πρόσφατη ταυτοποίηση των υποδοχέων των κανναβινοειδών έχει αποκαλύψει της ρυθμιστικές λειτουργίες της κάνναβης στην υγεία και τις ασθένειες. Αυτό το σύστημα εμπλέκεται σε έναν μεγάλο αριθμό φυσιολογικών λειτουργιών τόσο στο κεντρικό όσο και στο περιφερικό νευρικό σύστημα, καθώς και στα περιφερειακά όργανα.

Το έμβρυο από την κοιλιά της μητέρας έχει ενεργοποιημένους τους υποδοχείς των κανναβινοειδών και στηρίζει την ομοιόσταση του, στα ενδοκανναβινοειδή που παράγει η μητέρα του. Όταν γεννηθεί, το γάλα της μητέρας έχει τα απαραίτητα κανναβινοειδή που προστατεύουν την ομοιόσταση του, αρκεί φυσικά να θηλάζει.

Το ενδοκανναβινοειδές σύστημα εμπλέκεται στη ρύθμιση πολλών βασικών λειτουργιών του ανθρώπινου σώματος, όπως:

• Όρεξη • Μεταβολισμός • Πόνος • Ύπνος • Διάθεση • Κίνηση • Θερμοκρασία • Μνήμη και μάθηση • Ανοσοποιητική λειτουργία • Φλεγμονή • Νευρική ανάπτυξη • Νευροπροστασία • Καρδιαγγειακή λειτουργία • Πέψη • Αναπαραγωγή

Εκτός από τη διατήρηση των βασικών λειτουργιών, το ενδοκανναβινοειδές σύστημα δρα επίσης ως απάντηση στις ασθένειες. Για παράδειγμα, τα καρκινικά κύτταρα έχουν αποδειχθεί ότι εκφράζουν περισσότερους υποδοχείς κανναβινοειδών από τα υγιή κύτταρα. Μελέτες δείχνουν, επίσης, αύξηση των επιπέδων ενδοκανναβινοειδών σε ασθενείς με διάφορες διαταραχές, όπως η νόσος του Parkinson, το άγχος, ο χρόνιος πόνος και η αρθρίτιδα. Ως αποτέλεσμα, ορισμένοι επιστήμονες πιστεύουν ότι η γενική λειτουργία του ενδοκανναβινοειδούς συστήματος είναι για την ρύθμιση της ομοιόστασης.

Με λίγα λόγια τα κανναβινοειδή είναι τρισδιάστατα μόρια, όπου ένα τμήμα του μορίου έχει ρυθμιστεί ώστε να ταιριάζει με το νευρικό και το άλλο με το ανοσοποιητικό σύστημα και συνδέονται με κυτταρικούς υποδοχείς, ακριβώς όπως ένα κλειδί ταιριάζει σε μια κλειδαριά. Υπάρχουν τουλάχιστον δύο τύποι υποδοχέων των κανναβινοειδών, CB1 (ΚΝΣ) και CB2 (ανοσοποιητικό σύστημα). Οι υποδοχείς των κανναβινοειδών CB1 βρίσκονται κυρίως στον εγκέφαλο και στο κεντρικό νευρικό σύστημα, αλλά και σε διάφορα όργανα, όπως είναι το συκώτι, τα νεφρά, η καρδιά, η μήτρα και αλλού. Οι υποδοχείς CB2 βρίσκονται παντού στο περιφερικό νευρικό σύστημα και κυρίως στα κύτταρα του ανοσοποιητικού και αιμοποιητικού ιστού και σε όργανα όπως τον σπλήνα, το πάγκρεας κ.ά.. Σε γενικές γραμμές, οι υποδοχείς CB1 ενεργοποιούν το σύστημα ανταλλαγής μηνυμάτων στο ΚΝΣ, και οι υποδοχείς CB2 ενεργοποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα. Μεταξύ των στελεχών της κάνναβης, η C. sativa ενεργοποιεί τον υποδοχέα CB1, και C. indica ενεργοποιεί τον υποδοχέα CB2. Έτσι, η sativa είναι πιο νευροδιεγερτική, και η indica είναι πιο ανοσοδιεγερτική. Η κάνναβη sativa έχει, κυρίως, THC κανναβινοειδή, και η κάνναβη indica έχει κατά κύριο λόγο CBD (κανναβιδιόλη).
Η φύση έχει σχεδιάσει το τέλειο φάρμακο που ταιριάζει ακριβώς με τους υποδοχείς του δικού μας ανοσοποιητικού συστήματος και δημιουργείται ένα μονοπάτι που παρέχει ταχεία και πλήρη ανοσολογική απόκριση για τη διατήρηση της ακεραιότητας των συστημάτων μας και της μεταβολικής ομοιόστασης.

Μπλοκάρισμα ενδοκανναβινοειδούς συστηματος:

Αν μπλοκάρεις τα ενδοκανναβινοειδή τεχνητα σε ποντίκια, τείνουν να δημιουργουν όγκους και πέφτουν σε κατάθλιψη. Πριν λίγα χρόνια κάποιος έξυπνος επιχειρηματίας σκέφτηκε να μπλοκάρει τα ενδοκανναβινοειδή στο σώμα μας για να φτιάξει ένα νέο φάρμακο για το αδυνάτισμα, Η θεωρία ήταν αν η κάνναβη μας ανοιγει την όρεξη τοτε το μπλοκάρισμα των ενδοκανναβινοειδών προφανώς θα την κόβει, το φάρμακο που έφτιαξαν, το Rimonabant, μειωνε όντως την όρεξη, με το να μπλοκάρει τους υποδοχεις των ενδοκανναβινοειδών. Αλλα οι χρήστες τους φαρμάκου υπέφεραν από καταθλιψη, άγχος, αυπνίες και ψυχικές διαταραχές. Σε μια μελέτη υπήρξαν πέντε αυτοκτονίες μεταξύ των χρηστών του Rimonabant, επειδη όπως αποκαλύφθηκε, τα ενδοκανναβινοειδή ρυθμίζουν την διάθεση. Τελικά αποσύρθηκε το 2008 μετά και απο έρευνες που δείξαν οτι το συγκεκριμενο φαρμακο δημιουργει και καρκινώδεις πολύποδες σε ποντίκια, επιβεβαιώνοντας οτι τα ενδοκανναβινοειδή δεν είναι μόνο ρυθμιστές της διάθεσης, αλλά και ρυθμιστές των όγκων.

Συνδυαστική επίδραση φυτοκανναβινοειδών:

Οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει από το 1998, το λεγόμενο “entourage effect” (συνδυαστική επίδραση) που προκαλείται από την κατανάλωση φυσικών κανναβινοειδών (φυτοκανναβινοειδών) από την κάνναβη ως “σύνολο” δηλ. έτσι όπως τα παρήγαγε το φυτό της κάνναβης. Διαφορετικές ποικιλίες κάνναβης δίνουν και διαφορετικής σύνθεσης εκχύλισμα, με διαφορετικές ποσοστώσεις στα κανναβινοειδή που περιέχονται, κυρίως στα δυο βασικά την THC και την CBD. Στο φυτό της κάνναβης συνθέτονται και περιέχονται πολλές χημικές ενώσεις, όπως κανναβινοειδή, τερπένια και φλαβονοειδή μέσα σε ένα φυσικής σύνθεσης χημικό κοκτέιλ. Η ισορροπία που υπάρχει σε αυτό το χημικό κοκτέιλ δεν αντιγράφεται και δεν αναπαράγεται εργαστηριακά αλλά ούτε και με την ανάμιξη ξανά μαζί χημικών ενώσεων που έχουν εξαχθεί από το φυτό της κάνναβης απομονωμένες η μια από την άλλη. Αυτή η ισορροπία προσδίδει και την συνδυαστική επίδραση που έχουν τα σκευάσματα που περιέχουν εκχύλισμα από όλο το φυτό της κάνναβης.

Η αντικαρκινική δράση της κάνναβης:
Τυπικά, η CBD της κάνναβης έλκεται προς τους πυκνούς υποδοχείς CB2 που βρίσκονται στο σπλήνα, που είναι το κεντρικό όργανο του ανοσοποιητικού συστήματος του σώματος. Από εκεί, τα κύτταρα του ανοσοποιητικού αναζητούν για να καταστρέψουν τα καρκινικά κύτταρα. Είναι ενδιαφέρον, ότι η THC και τα CBD που είναι κανναβινοειδή έχουν την ικανότητα να σκοτώνουν τα καρκινικά κύτταρα απευθείας χωρίς τη μεσολάβηση του ανοσοποιητικού συστήματος. Η THC και η CBD προσβάλλουν την οδό της λιποξυγενάσης και αναστέλλουν άμεσα την ανάπτυξη του όγκου. Η CBD αναστέλλει την επαναπρόσληψη ανανταμιδίου κι έτσι η κανναβιδιόλη βοηθά το σώμα να διατηρεί υγιές το δικό του φυσικό ενδοκανναβινοειδές σύστημα αναστέλλοντας το ένζυμο που διασπά το ανανταμίδιο.

Όμως οι αντικαρκινικοι μηχανισμοί της κάνναβης είναι δεκάδες και με τεράστια ιατρική βιβλιογραφία και δεν θα ήταν δίκαιο να είναι η προσθήκη κάποιων παραγράφων σε ένα γενικό άρθρο για την κάνναβη, οπότε και θα αναλυθούν πλήρως και διεξοδικά στο επόμενο άρθρο μου, που είναι όλο αφιέρωμένο, στην θεραπεία του καρκίνου με κάνναβη.

«Χρωστάμε σχεδόν όλη μας τη γνώση όχι σ’ αυτούς που συμμορφώθηκαν, αλλά σ’ αυτούς που διαφοροποιήθηκαν».
*Οι πληροφορίες που περιέχονται στην σελίδα ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την γνωμάτευση του ιατρού σας. Αν αποφασίσετε να ακολουθήσετε κάποια θεραπεία ή διατροφή ρωτήστε τον προσωπικό ιατρό σας.

Βιβλιγραφία-Παραπομπές-Έρευνες:

1) Eνδογενες σύστημα κανναβινοειδών, Επιθεώρηση κλινικής φαρμακολογίας του εργαστηρίου νευροεπιστημών, του πανεπιστημίου Κρήτης: http://www.psychology.uoc.gr/files/items/8/838/25.epitheorisi_klinikis_farmakologias-2006.pdf

2) http://www.schres-journal.com/article/S0920-9964(13)00610-5/abstract

3) http://schizophreniabulletin.oxfordjournals.org/content/34/6/1111

4) http://www.psy-journal.com/article/S0165-1781(15)00199-7/pdf

5) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3316151/

6) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22832859

7) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21592732

8) https://mic.com/articles/87875/here-s-the-real-story-behind-that-marijuana-changes-your-brain-study#.ziCK4mA74

9) http://www.jneurosci.org/content/35/4/1505.abstract

10) http://www.inquisitr.com/1815383/marijuana-does-not-kill-brain-cells-new-2015-study-disproves-2014-claims/

11) http://www.webmd.com/mental-health/news/20030701/heavy-marijuana-use-doesnt-damage-brain

12) http://www.apa.org/pubs/journals/releases/adb-adb0000103.pdf

13) http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0197018613002106

14) http://www.jci.org/articles/view/25509

Πηγή: therapeftis.blogspot.com